Ο φωτισμός ως εργαλείο marketing

Ελάχιστοι δίνουν την απαιτούμενη προσοχή στις ανάγκες και τις ιδιομορφίες ενός καταστήματος ή στις ιδιομορφίες των ρούχων που εμπορεύεται ή ακόμη και στα χαρακτηριστικά των λαμπτήρων και στις ιδιότητες των φωτιστικών συσκευών.

Η περισσότερη προσοχή δίνεται στην κατασκευή, τα έπιπλα, τη διαρρύθμιση και τη διακόσμηση, ενώ ο βασικός παράγοντας (δηλ. ο φωτισμός), εν τέλει θα αξιοποιήσει όλη αυτήν την προσπάθεια και επένδυση, που κυριολεκτικά είναι ο καταλύτης του χώρου, αντιμετωπίζεται επιφανειακά, την τελευταία στιγμή με ερασιτεχνικές συμβιβαστικές λύσεις, μιμητισμό, σποτομανία και ίσως μοναδικό κριτήριο μια χαμηλή τιμή αγοράς! Τα φωτιστικά όμως δεν έχουν μόνο κόστος αγοράς αλλά και κόστος εγκατάστασης, λειτουργίας, κόστος λαμπτήρων, συντήρησης κ.ο.κ.

Είναι σίγουρο πως, ένας ακατάλληλος και λανθασμένος φωτισμός όχι μόνο θα κάνει ένα χώρο απωθητικό αντί για ελκυστικό, αλλά γρήγορα θα μετατρέψει μια χαμηλή τιμή αγοράς σε τραγικά υψηλό κόστος!

Αφήνοντας όμως την απαισιόδοξη πλευρά του “λάθους”, ας δούμε τα πλεονεκτήματα και τα ωφελήματα που θα αποφέρει μια σωστά μελετημένη επιλογή, όχι μόνον στην εμφάνιση του καταστήματος, αλλά κυρίως στην προώθηση των πωλήσεων και στην απόδοσή των εργαζομένων. Δηλαδή το πως ο φωτισμός επηρεάζει την πελατεία και το προσωπικό σας.

Η επίδραση του φωτισμού

Τα μάτια μας λειτουργούν “φωτοτροπικά” δηλ. έλκονται και προσαρμόζονται με τη μεγαλύτερη φωτεινότητα που υπάρχει στον οποιονδήποτε χώρο βρισκόμαστε.

Είναι βέβαιο ότι η εμφάνιση είναι η βάση πάνω στην οποία ο καθένας μας σχηματίζει - ίσως υποσυνείδητα - τις πρώτες κρίσεις, εντυπώσεις και εκτιμήσεις. Η έλξη, η προσέγγιση, η αξιολόγηση, η συμπάθεια και η επιθυμία απόκτησης, είναι αντιδράσεις στιγμιαίες, αυθόρμητες που εξαρτώνται και (ίσως κυρίως) από τον τρόπο με τον οποίο μας παρουσιάζονται τα πράγματα.

Ένας λειτουργικός λοιπόν, φωτισμός των εξωτερικών και εσωτερικών χώρων, θα συμβάλει στη δημιουργία “σκηνικού” , θα κεντρίσει το ενδιαφέρον των διερχομένων πελατών, θα αξιοποιήσει τη φαντασία τους και θα αυξήσει θετικά την προδιάθεση αγοράς που έχουν. Κατά τον ίδιο τρόπο, και ένα κατάλληλα φωτισμένο εμπόρευμα, που ευχάριστα τραβάει την προσοχή μας, θα δημιουργήσει πιθανότατα και την επιθυμία απόκτησής του.

Η εκ μέρους του πελάτη απόφαση αγοράς, σε γενικές γραμμές, είναι επακόλουθο της παρατήρησης του ενδύματος, της αξιολόγησης του, της εξέτασης των λεπτομερειών και της μορφής του, της γνώσης των χαρακτηριστικών του και της τιμής του, και φυσικά προϋποτίθεται, ότι ο πελάτης έχει ήδη δει και ξεχωρίσει το κατάστημα ανάμεσα σε όλα τα άλλα και έχει σταθεί για μια πρώτη ματιά στη βιτρίνα, πριν μπει μέσα.

Όλες αυτές οι διεργασίες είτε σαν σκέψεις του πελάτη, είτε σαν συνομιλία με τον πωλητή, είναι μια “διαπραγμάτευση” με στόχο να πεισθεί ο πελάτης να αγοράσει. Όσο το περιβάλλον και οι συνθήκες διευκολύνουν αυτή τη διαπραγμάτευση , τόσο πιθανότερο είναι να συμφωνήσει και να προχωρήσει ο πελάτης στην αγορά. Και στη δημιουργία ενός τέτοιου ευνοϊκού περιβάλλοντος, ο κατάλληλος φωτισμός είναι το Α και το Ω!

Ο σωστός φωτισμός είναι ο σημαντικότερος παράγοντας στη δημιουργία ενός ευχάριστου περιβάλλοντος. Και είναι αυτονόητο ότι μέσα σε ένα ευχάριστο περιβάλλον αυξάνεται και η παραγωγικότητα και η αποδοτικότητά μας. Κανένας δεν αποδίδει σε ένα χώρο υποφωτισμένο ή καταθλιπτικό, ή κάτω από ακατάλληλο φωτισμό που προκαλεί από εκνευρισμό και αδικαιολόγητη κούραση μέχρι πονοκεφάλους, και μείωση του χρόνου προσοχής και αυτοσυγκέντρωσης.

Σχεδιασμός Φωτισμού

Κατ’αρχάς πρέπει να εξετασθούν οι ιδιαιτερότητες του εκάστοτε καταστήματος, το μέγεθός του, η αρχιτεκτονική του, οι κατασκευές που πρόκειται να γίνουν, τα είδη των display, τα χρώματα οροφής-τοίχων-δαπέδου, ο φυσικός φωτισμός του κλπ.

Ακολούθως οι ιδιαιτερότητες του εμπορεύματος θα καθορίσουν το είδος, τον τρόπο, την ποσότητα και την ποιότητα του απαιτούμενου φωτισμού. Είναι ευνόητο ότι άλλος φωτισμός χρειάζεται αν το κατάστημα πουλά ρούχα casual, άλλος αν πουλά βραδινά φορέματα, άλλος αν πουλά νεανικά ή παιδικά και άλλος αν πουλά αδιάβροχα ή εσώρουχα. Σε γενικές γραμμές ο φωτισμός του καταστήματος πρέπει τουλάχιστον να προσιδιάζει με το φωτισμό των χώρων που ο πελάτης θα φορέσει τα συγκεκριμένα ρούχα, γιατί έτσι θα επηρεασθεί θετικά η απόφασή του να αγοράσει.

Στην συνέχεια πρέπει το κατάστημα να χωριστεί σε ζώνες κάθε μία από τις οποίες απαιτεί και διαφορετικό φωτισμό (βιτρίνα,κυρίως χώρος,display, εξυπηρέτηση,δοκιμαστήρια).

  •   Βιτρίνα: ο φωτισμός θα καθοριστεί ανάλογα με τη θέση και το φωτισμό του δρόμου και των παρακειμένων καταστημάτων. Όσο πιο φωτισμένος είναι ο δρόμος τόσο περισσότερο φωτισμό απαιτεί η βιτρίνα. Οι υπερβολικοί εξωτερικοί φωτισμοί με τεράστιους προβολείς είναι εντελώς ακατάλληλοι δημιουργώντας μεγαλύτερη φωτεινότητα στο πεζοδρόμιο παρά στη βιτρίνα.
  •   Displays: η έμφαση είναι στην καθοδήγηση της όρασης του πελάτη και στη δυνατότητά του να διακρίνει τις λεπτομέρειες που θα του αυξήσουν την προδιάθεση αγοράς.
  •   Κυρίως χώρος:η έμφαση είναι στην οπτική άνεση και στην δημιουργία ελκυστικής και ευχάριστης ατμόσφαιρας χωρίς θαμβώσεις.
  •   Γραφείο εξυπηρέτησης/Ταμείο:η έμφαση είναι στην δημιουργία καταλλήλων συνθηκών που ευνοούν τις οποιασδήποτε συζητήσεις ή διαπραγματεύσεις.
  •   Δοκιμαστήρια:πρέπει τουλάχιστον να ληφθεί πρόνοια για την θερμοκρασία που τυχόν εκλύουν τα φωτιστικά.

Μετά από όλα αυτά ακολουθεί η επιλογή των κατάλληλων φωτιστικών (αυτά που καλύπτουν όλες τις ανάγκες), εκείνων που ταιριάζουν στην αρχιτεκτονική του έργου, ανταποκρίνονται στον προϋπολογισμό (10-25% του έργου) αλλά και στις προτιμήσεις του ιδιοκτήτη.

Ο φωτισμός αντιμετωπίζεται όχι σαν ένα επιπρόσθετο κόστος πρώτης εγκατάστασης ή ανακαίνισης, αλλά ως παραγωγική και κερδοφόρα επένδυση.